De trainers en adviseurs van het team Bouw & Wonen van SBI Formaat zien bij veel corporaties dezelfde bewegingen: meer werk met minder mensen, de wens om meer digitaal te werken en slimmer te organiseren. Wij merken dat er aan de medewerkers andere, vaak hogere eisen worden gesteld. Dat betekent veel werk voor de ondernemingsraden, omdat zij bij de veranderingen betrokken zijn.
Over belangrijke wijzigingen in de organisatie heeft de OR het recht de bestuurder te adviseren.
Wat ons opvalt is dat OR’s vaak overvallen worden met een adviesaanvraag. De betrokken medewerkers zijn vaak in het afdelingsoverleg al geïnformeerd over de veranderingen die komen gaan. De bestuurder wil snel de medewerkers laten weten waar zij aan toe zijn. Wij zien OR’s soms worstelen met plannen van hun bestuurder. Zeker als het gaat om de gevolgen voor medewerkers wanneer functies verdwijnen. Moeten we meegaan of juist een tegengeluid in ons advies laten horen?
Hier wat eerste tips over hoe de OR kan omgaan met organisatieveranderingen:
- Organisatieveranderingen komen als het goed is meestal niet onverwacht. De bestuurder maakt zijn plannen vaak bekend in het ondernemingsplan of jaarplan. Neem dit als OR door en bespreek het plan met de bestuurder in het zogenaamde art. 24 overleg (WOR). Vraag door naar concrete acties die uit het ondernemingsplan voortvloeien en maak afspraken over de betrokkenheid van de OR.
- Soms geven bestuurders aan dat de OR niet betrokken hoeft te worden. Bestuurders hebben een hekel aan het woord ‘reorganisatie’. Zij doen er alles aan om gebruik van dit woord te vermijden. Reorganisaties heten tegenwoordig ‘transitie’, ‘update’, ‘organisatie 2.0’ of iets dergelijks. In dat geval wordt weleens gedacht dat de OR niet betrokken hoeft te zijn, omdat het immers niet om een reorganisatie gaat. De WOR gebruikt het begrip reorganisatie niet maar spreekt over ‘een belangrijke wijziging in de organisatie van de werkzaamheden’. Bespreek als OR met elkaar en met de bestuurder de plannen en de te verwachten gevolgen voor de organisatie en medewerkers. Geef bij de bestuurder duidelijk aan dat de OR gebruik maakt van het adviesrecht.
- Laat u niet onder druk zetten van de tijd. De WOR kent geen termijnen waarbinnen de OR zijn advies moet uitbrengen. In het algemeen wordt aangenomen dat dit binnen een ‘redelijke termijn’ dient plaats te vinden. De in de praktijk vaak gehanteerde termijn van 6 weken staat niet in de wet. Let op bij toezeggingen over het tijdstip van het uitbrengen van het advies. Wanneer de OR toezeggingen doet kan hij eraan gehouden worden.
- Ga in gesprek met de betrokken medewerkers tijdens het traject van adviseren. Zij zijn immers uw achterban!
