Ravijn in 2026 minder diep; structurele uitdagingen blijven
De impact op gemeenten
De aangekondigde bezuiniging van €2,4 miljard op het gemeentefonds in 2026 zou voor veel gemeenten een financieel ‘ravijn’ betekenen. In de Voorjaarsnota 2025 heeft het kabinet daarom besloten om €3 miljard extra beschikbaar te stellen voor gemeenten in de periode 2025-2027. Deze middelen zijn bedoeld om de financiële tekorten, met name in de jeugdzorg en het gemeentefonds, deels op te vangen. Hoewel de extra middelen uit de Voorjaarsnota deze klap voor de korte termijn deels verzachten, zijn de zorgen voor de jaren na 2027 nog niet weggenomen. De structurele financiële uitdagingen voor gemeenten blijven bestaan.
Werk voor de proactieve OR
Met hun specifieke kennis van de organisatie vanuit het perspectief van medewerkers, kunnen ondernemingsraden binnen gemeentelijke organisaties een cruciale rol spelen bij het navigeren door deze financiële uitdagingen. Een proactieve benadering is essentieel om de belangen van medewerkers te beschermen en bij te dragen aan duurzame oplossingen.
De Navigatormethode: een proactieve werkwijze
De Navigatormethode biedt ondernemingsraden een gestructureerde aanpak om effectief invloed uit te oefenen op besluitvorming. In plaats van reactief te reageren op voorstellen, stelt de OR zelf criteria op waaraan besluiten moeten voldoen. Deze methode bevordert een constructieve dialoog met de bestuurder en zorgt voor duidelijke standpunten.
Stappen voor de OR met de Navigatormethode
- Formuleer positieve criteria: Bepaal gezamenlijk wat belangrijk is voor de organisatie en de medewerkers, zoals werkzekerheid, werkdruk en ontwikkelingsmogelijkheden.
- Betrek de achterban: Communiceer met medewerkers om hun zorgen en ideeën te verzamelen. Dit versterkt de legitimiteit van de OR-standpunten.
- Analyseer bezuinigingsvoorstellen: Evalueer de voorstellen op basis van de opgestelde criteria en identificeer mogelijke risico’s en alternatieven.
- Voer constructief overleg: Ga in gesprek met de bestuurder, gebruikmakend van de criteria als leidraad voor het overleg.
- Monitor en evalueer: Houd de uitvoering van besluiten in de gaten en evalueer de impact op medewerkers en de organisatie.
Conclusie
Hoewel de extra middelen uit de Voorjaarsnota 2025 tijdelijke verlichting bieden, blijven de structurele financiële uitdagingen voor gemeenten bestaan. Als OR kun je, door gebruik te maken van de Navigatormethode, een proactieve en constructieve rol spelen in de besluitvorming over veranderingen in hun organisatie. Door duidelijke criteria op te stellen en actief het gesprek aan te gaan, kan de OR bijdragen aan duurzame en gedragen oplossingen.
Meer weten over wat de OR kan doen met de Navigator?
Neem contact op op voor informatie over mogelijkheden voor training en begeleiding. SBI Formaat heeft een gespecialiseerd Team Overheid & Onderwijs en trainers met een licentie van de Navigatormethode.
Geschreven door Gerdien Blom, trainer/adviseur SBI Formaat
